Van alles en nog wat!

17-3
Op maandag was Foppie jarig! Iets eerder dan normaal was ik opgestaan in het restaurant een plekje voor haar te versieren met een flinke stapel ballonnen. Met name veel van de oudere Oegandezen weten niet precies hoe oud ze zijn, laat staan op welke datum hun verjaardag is. Bij jarig zijn wordt dan ook niet lang stil gestaan en de werknemers vonden het wel grappig dat wij er zoveel werk in steken. Deze week zou in het ziekenhuis een ‘oogkamp’ zijn, een week lang zou een oogchirurg allerlei operaties uitvoeren in het ziekenhuis. Dit leek ons wel wat en ik zou vandaag gaan kijken. Bij aankomst was het echter verdacht stil en toen we vroegen waarom werd ons verteld dat de apparatuur kapot was, wat een verrassing! Misschien dat in de loop van de week de boel wel weer ging werken, maar ze konden ons niets beloven. Omdat ik vorige week niet zoveel van de interne afdeling had gezien ben ik weer met Joel op pad gegaan. De vrouw met pesticide vergiftiging waarvan ik niet wist of ze het zou halen zat tot mijn blije verrassing vrolijk te praten met haar moeder, ze kon vandaag alweer naar huis! Verder leek het wel alsof er een uitbraak van hersenvliesontsteking was want er waren 3 nieuwe patiënten gekomen met allen ongeveer dezelfde klachten. Joel zou een ruggenprik doen waardoor we kunnen controleren of ze ook daadwerkelijk deze ontsteking hebben. Dit deed hij echter zo onsteriel dat ik mij hardop afvroeg of we aan het testen voor ontsteking waren of dat we deze patiënt een hersenvliesontsteking gaven, hij vond dit allemaal wel meevallen. Vandaag was het weer prima weer, maar ook in het ziekenhuis kun je merken dat het regenseizoen is begonnen. Er zijn maar weinig patiënten want iedereen is te druk met het land verbouwen en zaaien. De patiënten die er zijn willen graag zo snel mogelijk weg om dit ook te kunnen doen, ook al raden wij ze dit ten sterkste af. Als je er goed over nadenkt is dit eigenlijk nog niet eens zo raar want de mensen hier hebben bijna geen eten meer en het regenseizoen is de enige manier om daaraan te komen. Dus als ze moeten kiezen tussen goede medische hulp en hun gezin van eten voorzien is de keuze snel gemaakt. Na de ronde ben ik naar Merel gegaan die samen met Nederlandse verloskundige Marian goed bezig was bij een aantal bevallingen. Marian is een verschrikkelijk enthousiaste vrouw en had de wind er goed onder daar. Ze is pas twee weken in het ziekenhuis, maar heeft de boel al helemaal overgenomen, de Oegandese verloskundigen vinden het geloof ik allemaal wel prima. Alleen al door toe te kijken heb ik meer geleerd dan in een hele week op de gynaecologie. Wat mij ook erg opviel is dat de vrouwen geen kik geven tijdens het baren. Ze lopen de hele dag een beetje rond met een ongemakkelijke blik in hun ogen, gaan liggen en een half uur later is het kind eruit. Erg sterke vrouwen dus, maar ook wel afstandelijk tegenover hun pasgeborenen. Weer terug in het hotel hebben we Foppie haar cadeaus gegeven: een Oegandese kom en vijzel en uiteraard een flinke zak snoep uit Nederland!
18-3
Foppie had niet echt kunnen genieten van de snoep die ze had gekregen want die nacht had ze ieder uur op de wc gezeten en voelde zich dus te ziek om naar het ziekenhuis te gaan. Ook Merel en ik voelde ons niet 100% maar ik had een leuke dag in het vooruitzicht dus zijn we beide maar wel gegaan. Ik heb namelijk met Marian meegelopen op de verloskunde en kon meteen aan de slag. Toen ik aankwam was het eerste kindje net geboren en lag daarnaast (in Kumi lig je ‘gezellig met z’n drieën naast elkaar te baren) al een vrouw (meisje van 16) te puffen. Het kindje mocht ik nakijken, antibiotica geven, een muts en kleertjes aandoen die Marian mee had genomen uit Nederland. Voor de volgende vrouw was het haar eerste kindje, Marian vertelde dat ik wilde leren om het onderzoek en de bevalling te doen en de vrouw stemde in dat ik mee mocht doen. Mijn kennis was allemaal alweer behoorlijk weggezakt sinds ik het bijna twee jaar geleden op een pop had geoefend, maar Marian praatte mij zo weer helemaal bij. De vrouw vond het eigenlijk wel fijn dat wij erbij waren, want ze kreeg weinig steun van haar familie. Samen met Marian heb ik heel veel kunnen doen met het begeleiden van de bevalling.De bevalling ging vrij makkelijk, wat Marian meeviel want de meeste vrouwen zijn zoals dit meisje (16) veel te jong wanneer ze bevallen waardoor het baringskanaal nog niet goed ontwikkeld is en dit veel problemen geeft. Ook dit kindje kwam gelukkig kerngezond ter wereld. Het liep lekker door op de verloskunde want tegen de tijd dat ik klaar was met deze bevalling kwam de volgende vrouw alweer aan, Marian zei dat ik deze zelf mocht doen uiteraard onder toeziend ook van haar zelf. De vrouwen werken hier overigens door, vaak zelfs wanneer ze al weeën hebben en pas wanneer de vliezen breken komen ze hals over kop met de boda naar het ziekenhuis. Deze vrouw had echter al een paar dagen weeën welke maar niet beter werden en Marian begon zich zorgen te maken dat de bevalling wel goed zou lukken. De bevalling vorderde inderdaad nauwelijks en toen ook de hartslag van de baby begon te dalen heeft Marian ingegrepen; tijdens een wee knipte ze een deel van de vaginawand door zodat er meer ruimte was en zette ze een soort vacuumpompje op het hoofdje van de baby. Het leek allemaal erg pijnlijk, maar op deze manier kon Marian trekken terwijl de vrouw aan het persen was. De vrouw gaf nauwelijks een krimp, wat ik in eerste instantie heel erg knap vond, maar de Oegandezen houden niet zo van emoties tonen. Dit bleek ook wel wanneer ze wel een keer kreunde; haar moeder werd gewoon boos op haar dat het kind er nog niet uit kwam! Gelukkig na enkele angstvallig minuten werd de baby toch geboren, maar het reageerde nog nauwelijks op iets. Merel was bij ons komen staan en bekommerde zich om het kind terwijl wij verder de vrouw weer hielpen. Omdat het een noodgeval was had Marian het meeste zelf gedaan, maar nu mocht ik de rest doen: placenta laten bevallen en hechten. Het kindje reageerde gelukkig inmiddels wel weer en leek na een kwartier er weer redelijk bovenop van zijn ruwe entree in deze wereld. De rest van de middag heb ik met Marian nog een aantal zwangeren onderzocht, de rest van de verloskundigen vonden het allemaal wel best en hebben zelf niet zoveel gedaan.
19-3
Vannacht hadden we alle drie weer een slechte nacht gehad en blijkbaar zijn we er allemaal nog niet helemaal bovenop. Het ontbijtje bleef wel mooi binnen en rond 11 uur ben ik maar met Merel naar het ziekenhuis gegaan om toch maar wat te doen. Daar hebben we eerst een paar dingetjes geregeld, maar verder was het redelijk rustig. Merel is weer naar huis gegaan en ik ben de rest van de middag op de OPD geweest. Het was op de OPD ook vrij rustig, er waren niet zoveel interessante gevallen, wat ik voor een dagje wel lekker vond want ik was nog vrij gaar van de slechte nacht.
20-3
Op donderdag zouden we op outreach gaan ergens ver weg in de binnen gebieden van Oeganda. Ik had echter weer een slechte nacht gehad want mijn darmen waren nog steeds van slag. Het leek mij dus geen goed plan om 3 uur te moeten rijden naar de middle of nowhere en vervolgens tot in de avond daar te blijven, hoe leuk mij de outreach ook leek. Ik heb nog even afgewacht of ik uberhaupt wel naar stage zou gaan, maar weer rond 11 uur leek het redelijk rustig. Ik viel overal naast; alle visites waren al gedaan, er was niemand aan het bevallen, de fysio was dicht en de laatste operatie was net begonnen. Alleen op de OPD was het druk, maar daar was Foppie goed bezig en dus was er geen plek meer voor mij. Om 1 uur bleek dat ook Foppie nog niet helemaal hersteld was en heb ik het van haar overgenomen. Hoewel Foppie allerlei interessante dingen (slangenbeet, aanrijding enz.) had gezien bleef het bij mij bij malaria en veel (zeer herkenbare) darmklachten en hoge bloeddruk. Ik was echter al lang blij dat ik wat kon doen vandaag. Om half 4 was het werk daar ook wel klaar en heb ik in het hotel een beetje wat slaap ingehaald in een bloedhete kamer. Afgelopen weekend heeft het dus een paar keer flink staan regenen, maar inmiddels is het alweer gortdroog en bloedheet in Kumi.
21-3
Vrijdag heb ik de hele dag met Josephine en Els (zus van Marian) doorgebracht op de OPD. Vooral veel kinderen gezien en mensen met hoofdpijn en spierpijn. Als er dan maar een klein beetje koorts bij komt kijken wordt er hier meteen een malaria test gedaan. Verder heb ik nog een heel ziek jongetje opgenomen met sikkel cel anemie die echt overal pijn had en vreemde zwellingen op zijn hoofd die al pijn deden als je er naar keek, ook was hij enorm uitgedroogd. Vandaag lag de stroom er een tijd af in het ziekenhuis en dan wordt je meteen nog erger beperkt in onderzoeken die je kunt doen, erg lastig, maar het zorgt er wel voor dat je goed geoefend wordt in het ontwikkelen van je klinische blik. Het is overigens erg grappig om met Josephine te werken want ze is erg bijdehand en houd ook bij patiënten geen blad voor de mond. Maar ze doet ook maar wat ze wil en kan dus soms het bloed onder je nagels vandaan halen. Vooral als ze ineens zonder het te melden een uur weg is om borstvoeding te geven en ‘persoonlijke dingen te regelen’, waardoor ik dus een uur lang niets kan doen. Ook ben ik het vaak niet eens met de behandeling die wordt ingezet hier, maar ik heb gemerkt dat wanneer ik er tegenin ga er niets veranderd en het mij alleen maar energie kost. Vandaag voelden we ons voor het eerst allemaal wel weer redelijk en hebben we ook goed gegeten. We zijn klaar om naar Mbale te gaan om daar even al het eten in te halen dat we deze week hebben misgelopen!
22-3
Vanochtend zijn we lekker rustig opgestaan en rond half 10 met de taxibus naar Mbale gegaan. Ook al was de weg alweer gortdroog en stoffig, het landschap leek een stuk frisser en groener dan een paar weken geleden. In Mbale zijn we naar het meest luxe hotel, MountElgon Hotel, gegaan om daar even ongegeneerd te kunnen relaxen. Een heerlijk zwembad, midget golfen, prima wifi, heel veel zon, en meer keuze aan hamburgers, pizza, nachos en andere lekkere gerechten dan we op kunnen. Wat willen we nog meer?!